Jesienny budżet 2024. W kontekście ogłoszonego przez Rachel Reeves, kanclerza skarbu Partii Pracy, budżetu na 2024 rok, mieszkańcy Wielkiej Brytanii mogą spodziewać się istotnych zmian w finansach publicznych i polityce gospodarczej kraju. Reeves podkreśliła, że Partia Pracy ma mandat na dekadę „odnowy narodowej”, wskazując na konieczność wyprowadzenia kraju z 14-letniego okresu konserwatywnych rządów. Oto główne punkty budżetu:
1. Podwyżki podatków i inwestycje publiczne
Rachel Reeves ogłosiła, że w ramach nowego budżetu planowany jest wzrost podatków o 40 miliardów funtów. Zapowiedziane podwyżki mają finansować inwestycje i poprawić standardy życia. Priorytetowe jest zwiększenie składek na ubezpieczenie społeczne płaconych przez pracodawców, które od kwietnia wzrosną do 15%. Rząd obniży także próg dochodów objętych składkami z 9100 do 5000 funtów, co ma przynieść około 25 miliardów funtów rocznie.
Inwestycje publiczne mają przyczynić się do zmniejszenia zadłużenia netto, mierzonego jako zobowiązania sektora publicznego, począwszy od roku 2029. Budżet uwzględnia także znaczące wsparcie dla przemysłu lotniczego, motoryzacyjnego i nauk przyrodniczych, z przeznaczeniem na te sektory łącznie 20,4 miliarda funtów.
2. Podatki od zysków kapitałowych i spadków
Zmienione stawki podatku od zysków kapitałowych zwiększą obciążenie dla osób zarabiających na inwestycjach: niższa stawka wzrośnie z 10% do 18%, a wyższa z 20% do 24%. Próg podatku od spadków pozostanie zamrożony, a aktywa o wartości przekraczającej 1 milion funtów będą opodatkowane stawką 20%.
Przeczytaj też: Ujawniono kwotę podatku dochodowego, jaką płacą najbogatsi Brytyjczycy
3. Jesienny budżet 2024 a wzrost płacy minimalnej
Reeves zapowiedziała, że od przyszłego roku krajowa płaca minimalna wzrośnie o 6,7%, osiągając 12,21 GBP za godzinę. Oczekuje się, że zmiana ta zwiększy roczne dochody pracowników pełnoetatowych o około 1400 funtów.
Przeczytaj też: Wielka Brytania: Real Living Wage w Londynie wzrośnie do 13,85 GBP za godzinę
4. Polityka dotycząca tytoniu, alkoholu i paliw
W ramach budżetu wprowadzone zostaną nowe podatki na e-papierosy, co zrównuje je z podatkami na wyroby tytoniowe. Dodatkowo, akcyza na tytoń wzrośnie o 2% powyżej wskaźnika cen detalicznych, a podatek na wyroby do samodzielnego skręcania papierosów wzrośnie o 10%. Obniżony zostanie także podatek akcyzowy na piwo w pubach, co ma symboliczne znaczenie w kontekście ochrony sektora gastronomicznego.
Podatek od paliw zostanie zamrożony na kolejny rok, a Reeves podkreśliła, że nie przewiduje się jego podwyżki w przyszłym roku. Ta decyzja jest kontynuacją polityki poprzedniego rządu, która w marcu 2022 roku obniżyła podatek o 5 pensów, co miało złagodzić skutki wzrostu cen paliw po inwazji Rosji na Ukrainę.
5. Edukacja i opłaty za szkoły prywatne
W obszarze edukacji budżet przewiduje znaczące wsparcie: 6,7 miliarda funtów przeznaczone zostanie na rozwój infrastruktury szkolnej oraz zatrudnienie nauczycieli. Dodatkowo, od 2025 roku prywatne szkoły zostaną objęte podatkiem VAT.
Reeves ogłosiła także zwiększenie budżetu na edukację specjalną oraz szkolnictwo wyższe. Fundusze te, wynoszące w sumie 3,7 miliarda funtów, mają na celu poprawę warunków nauki oraz zatrzymanie wykwalifikowanej kadry nauczycielskiej.
6. NHS i opieka zdrowotna
Reeves przedstawiła ambitny plan 10-letniego rozwoju dla NHS, w tym zwiększenie o 22,6 miliarda funtów funduszy na codzienne funkcjonowanie służby zdrowia i o 3,1 miliarda funtów na inwestycje kapitałowe. Plan obejmuje także modernizację infrastruktury szpitalnej oraz poprawę wydajności NHS, która ma wzrosnąć o 2% w przyszłym roku.
Przeczytaj też: Kuchenki gazowe – ukryte zagrożenie w brytyjskich domach. Nowy raport ujawnia ogromną skalę ryzyka
7. Transport i infrastruktura
Budżet na 2024 rok przewiduje znaczące inwestycje w transport: Reeves zobowiązała się do modernizacji trasy Transpennine oraz do elektryfikacji trasy Wigan-Bolton. Zapowiedziała także wsparcie dla połączeń wschód-zachód między Oxfordem a Cambridge oraz budowę tunelu HS2 do London Euston.
8. Energia i ciepłe domy
Celem obniżenia kosztów energii i emisji w budynkach, Reeves przeznaczy 3,4 miliarda funtów na program „ciepłych domów”, mający na celu modernizację budynków. Dodatkowo, rząd wesprze nową instytucję energetyczną, Great British Energy, której siedziba mieścić się będzie w Aberdeen.
Przeczytaj też: Wszystkie zimowe programy pomocowe dla mieszkańców Wielkiej Brytanii
9. Wydatki publiczne i lokalne
Wydatki publiczne wzrosną o 1,5%, przy czym Reeves ogłosiła również wsparcie dla samorządów w wysokości 1,3 miliarda funtów. W budżecie przewidziano środki na opiekę społeczną oraz wsparcie dla samorządów w regionach, co ma zwiększyć ich kontrolę nad lokalnymi finansami.
10. Jesienny budżet 2024 – inflacja
Inflacja ma powrócić do celu 2% do 2029 roku, a wzrost gospodarczy, choć umiarkowany, powinien w 2024 roku osiągnąć poziom 1,1%, z dalszym przyspieszeniem w latach 2025–2030. Zadłużenie publiczne netto ma być ograniczane stopniowo, osiągając w 2030 roku poziom 70,6 miliarda funtów – podaje The Guardian